12 Φεβ 2010

Το μεγαλύτερο τηλεσκόπιο του κόσμου


Για τους αστρονόμους, εκτός από το μέγεθος μετράει και η τοποθεσία. Τέσσερις ερευνητές ενώνουν τις δυνάμεις τους και προτείνουν ένα βουνό της Χιλής ως έδρα για το Ευρωπαϊκό Εξαιρετικά Μεγάλο Τηλεσκόπιο, ένα όργανο τόσο ισχυρό ώστε θα μπορεί να αναλύσει την ατμόσφαιρα εξωηλιακών πλανητών.
«Μιλάμε για το μεγαλύτερο τηλεσκόπιο του κόσμου, το μεγαλύτερο για πολύ καιρό στο μέλλον. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να επιλέξουμε το καλύτερο σημείο. Η Χιλή προσφέρει μια έξοχη τοποθεσία. Είναι η καλύτερη στον κόσμο, χωρίς αμφιβολία» δήλωσε στο AFP ο Ιταλός αστρονόμος Μάσιμο Ταρένκγι.
Ο Ταρένγκι, μαζί με δύο Χιλιανούς και έναν Γερμανό συνάδελφό του, εξέτασαν την προτεινόμενη τοποθεσία στην έρημο Ατακάμα της Χιλής, συγκριτικά με την βασική εναλλακτική λύση, το νησί Λα Πάλμας των ισπανικών Κανάριων Νήσων.
Ο Ιταλός ερευνητής εκπροσωπεί το Ευρωπαϊκό Νότιο Παρατηρητήριο (ESO), το οποίο έχει ήδη τρεις μεγάλες εγκαταστάσεις στην Ατακάμα, ανάμεσά τους το Πολύ Μεγάλο Τηλεσκόπιο (VLT).
Το VLT είναι μεν πολύ μεγάλο, θα μοιάζει όμως με νάνο δίπλα στο Εξαιρετικά Μεγάλο Τηλεσκόπιο (ELT), το οποίο θα μπορούσε να λειτουργήσει από το 2018, με κόστος γύρω στα 90 εκατομμύρια ευρώ.
Το νέο όργανο θα φέρει κάτοπτρο διαμέτρου 42 μέτρων και θα βλέπει το Σύμπαν στο ορατό και το εγγύς υπέρυθρο τμήμα του φάσματος.
Όταν ολοκληρωθεί, το ELT θα είναι «το μεγαλύτερο μάτι που κοιτά τον ουρανό» και θα «λύσει μερικά από τα πιο επείγοντα αναπάντητα ερωτήματα της αστρονομίας», υπερηφανεύεται το ESO.
«Σε λιγότερο από 15 χρόνια θα μπορούσαμε να έχουμε τα πρώτα φάσματα ικανοποιητικής ανάλυσης από πλανήτες στο μέγεθος της Γης εκτός του Ηλιακού Συστήματος, και να δούμε αν μπορούμε να ανιχνεύσουμε σημάδια ζωής» σχολίασε ο Βόλφγκανγκ Γκίρεν, ο Γερμανός της ομάδας.
Η προτεινόμενη τοποθεσία βρίσκεται στο όρος Αρμαζόνες της ερήμου Ατακάμα, με ύψος 3.500 μέτρα και 360 ανέφελες νύχτες το χρόνο.
Όπως εξήγησαν οι αστρονόμοι, η οροσειρά των Ανδεων στα δυτικά της Ατακάμα προστατεύει το βουνό από τα σύννεφα και τις βροχές, ενώ το Ρεύμα του Χούμπολντ που περνά από τις ακτές της Χιλής εκτρέπει τα σύννεφα που έρχονται από την πλευρά του Ειρηνικού.
Η χαμηλή πυκνότητα και υγρασία του αέρα ψηλά στο όρος Αρμαζόνες περιορίζει δραστικά τις παραμορφώσεις που δημιουργεί στις εικόνες του τηλεσκοπίου η ατμόσφαιρα.
Η απόφαση για την τοποθεσία που θα φιλοξενήσει το ELT αναμένεται το Μάρτιο, με την προοπτική η κατασκευή των πρώτων εξαρτημάτων να αρχίσει το 2011.
http://www.tanea.gr/default.asp?pid=41&nid=1105722

5 Φεβ 2010

Άνθρωπος-φυτό επί πέντε χρόνια επικοινωνεί για πρώτη φορά με το περιβάλλον καθώς οι γιατροί διαβάζουν τις σκέψεις του .

Ένας 29χρονος άνδρας που βρισκόταν επί πέντε χρόνια σε κατάσταση "φυτού", μην επικοινωνώντας με το περιβάλλον του, μπόρεσε να "μιλήσει" για πρώτη φορά με τους γιατρούς του χρησιμοποιώντας μόνο τις σκέψεις του. Το επίτευγμα αποτελεί ορόσημο στην ιστορία της ιατρικής και ανοίγει νέους δρόμους στη φροντίδα των ασθενών που βρίσκονται σε πολύχρονη κατάσταση ασυνειδησίας. Βρετανοί και βέλγοι ερευνητές χρησιμοποίησαν μια συσκευή απεικόνισης του εγκεφάλου σε πραγματικό χρόνο (μαγνητική τομογραφία λειτουργικού συντονισμού - fMRI) και έδειξαν ότι ο βέλγος ασθενής, ο οποίος είχε υποστεί σοβαρό τραύμα στο κρανίο σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα το 2003, μπορούσε να σκέφτεται απαντήσεις του τύπου "ναι" και "όχι" σε ερωτήσεις που του έκαναν οι γιατροί (όπως π.χ. "είναι Τόμας το όνομα του πατέρα σου;"), αλλάζοντας με τη θέλησή του την εγκεφαλική δραστηριότητά του. Σύμφωνα με τους ειδικούς, το αποτέλεσμα της ανωτέρω έρευνας δείχνει ότι πρέπει να επαναξιολογηθούν πολλές περιπτώσεις ασθενών σε κατάσταση "φυτού" (που μοιάζει με το κώμα, αλλά δεν είναι ίδια, καθώς στη "φυτική" κατάσταση οι ασθενείς είναι ξύπνιοι, αλλά δεν έχουν επίγνωση λόγω σοβαρής εγκεφαλικής βλάβης) και να αλλάξει έτσι στο μέλλον ο τρόπος ιατρικής φροντίδας τους. Οι ερευνητές δήλωσαν έκπληκτοι από τη δυνατότητα "επικοινωνίας" με τον ασθενή. "Μπορούσε να απαντήσει σωστά στις ερωτήσεις που του κάναμε, αλλάζοντας απλώς τις σκέψεις του", δήλωσε ο υπεύθυνος νευροεπιστήμων Άντριαν Όουεν του Συμβουλίου Ιατρικής Έρευνας του Κέιμπριτζ της Βρετανίας. "Όχι μόνο η έρευνά μας έδειξε ότι ο ασθενής δεν ήταν σε κατάσταση φυτού, αλλά, το σημαντικότερο, για πρώτη φορά μέσα σε πέντε χρόνια, βρήκε έναν τρόπο να επικοινωνήσει τις σκέψεις του στον έξω κόσμο". Η έρευνα, που κράτησε τρία χρόνια, δημοσιεύτηκε στο έγκυρο ιατρικό περιοδικό "New England Journal of Medicine", σύμφωνα με το Γαλλικό πρακτορεία, το Ρόιτερ και το BBC. Οι επιστήμονες μελέτησαν συνολικά 54 περιπτώσεις ασθενών που είχαν χαρακτηριστεί "φυτά" και διαπίστωσαν μέσω της τομογραφίας fMRI ότι τρεις από αυτούς έδιναν σημάδια επίγνωσης (ο ένας ήταν ο 29χρονος, ο μόνος που τελικά μπόρεσε να επικοινωνήσει με τους γιατρούς με "ναι" και "όχι"). Ήταν η πρώτη φορά που η μαγνητική τομογραφία λειτουργικού συντονισμού δοκιμάστηκε σε ασθενείς που δεν μπορούν να μιλήσουν και να κινηθούν. Προς το παρόν πάντως, η μέθοδος δεν είναι έτοιμη για χρήση της σε νοσοκομεία. Στο μέλλον, οι επιστήμονες ελπίζουν ότι θα βελτιώσουν την τεχνική, ώστε, πέρα από τα απλά "ναι" και "όχι", μερικοί τουλάχιστον από τους ασθενείς "φυτά" να μπορούν να εκφράζουν τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους και να αποκτούν έναν υποτυπώδη έλεγχο στο περιβάλλον τους, αυξάνοντας, έστω και οριακά, την ποιότητα ζωής τους, σύμφωνα με τον δρα Steven Laureys του πανεπιστημίου της Λιέγης, ο οποίος ήταν επικεφαλής της βελγικής ερευνητικής ομάδας. Όπως είπε ο ίδιος, "τώρα πρέπει να κάτσουμε με τη διε-επιστημονική ιατρική κοινότητα και με νομικούς ειδικούς για να δούμε τι πρόκειται να κάνουμε από εδώ και πέρα".

epa - european pressphoto agency: Επιστήμη - Εγκέφαλος και Υγεία - Άνθρωπος-φυτό επί πέντε χρόνια "μιλάει" για πρώτη φορά με τους γιατρούς με τις σκέψεις του .
http://el.wikipedia.org
Δείτε την παλαιότερη ανάρτηση:

31 Ιαν 2010

Μεγάλο βήμα προς την πυρηνική σύντηξη


   Αμερικανοί επιστήμονες κατάφεραν να παράγουν μια δέσμη λέιζερ με απλησίαστη μέχρι σήμερα ενεργειακή ισχύ (20 φορές μεγαλύτερη από ό,τι είχε επιτευχθεί ποτέ),κάτι που αποτελεί σημαντικό βήμα για την επίτευξη της περιπόθητης πυρηνικής σύντηξης. Οι ερευνητές της Εθνικής Εγκατάστασης Ανάφλεξης (NIF), για πρώτη φορά, όπως ανακοίνωσε η Εθνική Διοίκηση Πυρηνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ, σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο και το BBC, κατόρθωσαν να στείλουν ένα μεγατζάουλ ενέργειας σε ένα στόχο, εστιάζοντας ταυτόχρονα σε αυτόν 192 ακτίνες λέιζερ, σε θερμοκρασία 111 εκατ. βαθμών Κελσίου. Το σπάσιμο του φράγματος του ενεργειακού επιπέδου του ενός μεγατζάουλ θεωρείται πολύ σημαντικό βήμα για την πραγματοποίηση της αρχικής ανάφλεξης για την πυρηνική σύντηξη (ουσιαστικά μιας προσεκτικά ελεγχόμενης θερμοπυρηνικής έκρηξης). Πρόκειται για την μορφή ενέργειας που "πυροδοτεί" συνεχώς τον ήλιο και τα άλλα άστρα. Αν καταστεί εφικτό να τεθεί υπό ανθρώπινο έλεγχο, θα παρέχει υπεραφθονία καθαρής ενέργειας (πολύ περισσότερη από αυτήν απαιτήθηκε για την αρχική ανάφλεξη και την εκκίνηση της όλης διαδικασίας) και θα αντικαταστήσει τα συνεχώς μειούμενα και ρυπογόνα ορυκτά καύσιμα (πετρέλαιο, άνθρακα), μειώνοντας δραστικά τα "αέρια του θερμοκηπίου", την άνοδο της θερμοκρασίας του πλανήτη και την κλιματική αλλαγή. Οι μέχρι τώρα υπολογισμοί δείχνουν ότι για την αρχική ανάφλεξη θα χρειαστεί ενέργεια από τα λέιζερ της τάξης του 1,2 μεγατζάουλ, δηλαδή οι επιστήμονες έχουν ήδη πλησιάσει πολύ το στόχο αυτό και αναμένεται να τον φτάσουν φέτος. Η ελεγχόμενη πυρηνική σύντηξη έχει μέχρι στιγμής αποδειχτεί ακατόρθωτη για τους επιστήμονες, οι οποίοι όμως σταδιακά, με διαδοχικά βήματα, πλησιάζουν τον στόχο τους. 
    Σύμφωνα με την αμερικανική ανακοίνωση, οι επιστήμονες εστίασαν τις ακτίνες λέιζερ σε ένα μικρό κύλινδρο χρυσού (που λέγεται hohlraum), με διάμετρο όσο η γόμα ενός μολυβιού και ο οποίος περιείχε καύσιμο από ένα πολύ κρύο μίγμα δύο ισοτόπων του υδρογόνου, του δευτέριου και του τρίτιου. Η υψηλή ενέργεια των λέιζερ μετατράπηκε σε ακτίνες Χ, οι οποίες συμπίεσαν το καύσιμο ώσπου αυτό έφτασε σε πολύ υψηλή θερμοκρασία και πίεση δισεκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από ό,τι στη Γη. Τελικά, η κατάσταση αυτή ανάγκασε τους πυρήνες του υδρογόνου να συντηχθούν, απελευθερώνοντας ενέργεια και επιτυγχάνοντας ένα πρόδρομο στάδιο της κανονικής πυρηνικής σύντηξης. Το αντίθετο αυτής της διαδικασίας είναι η γνωστότερη -και ελεγχόμενη εδώ και δεκαετίες- πυρηνική σχάση, που επιτυγχάνει απελευθέρωση ενέργειας μέσω της διάσπασης του πυρήνα του ατόμου και η οποία όμως συνοδεύεται πάντα από ανησυχίες για θέματα πυρηνικής ασφάλειας (διαρροή ραδιενέργειας), καθώς και το ογκούμενο πρόβλημα διάθεσης των πυρηνικών αποβλήτων.

                                                                           ΕΕ και Ελλάδα
   Προ ημερών, πραγματοποιήθηκε στο Εθνικό Κέντρο Έρευνας Φυσικών Επιστημών "Δημόκριτος" συνέδριο, στο οποίο συγκεντρώθηκαν εξήντα κορυφαίοι ερευνητές από 17 κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης για να συζητήσουν συντονισμένες δράσεις σχετικά με τα υλικά που απαιτούνται για την παραγωγή ενέργειας χρησιμοποιώντας σύντηξη. Όπως ανέφεραν, η παραγωγή ενέργειας από σύντηξη θα χρησιμοποιήσει τελικά ως καύσιμο το νερό. Όπως τονίστηκε πρόκειται για μια μέθοδο εγγενώς ασφαλή, η οποία προσφέρει ζωτικά πλεονεκτήματα, όπως μηδενικές εκπομπές άνθρακα, μηδενική ατμοσφαιρική ρύπανση και απεριόριστη καύσιμη ύλη. Ακόμη και τα πυρηνικά απόβλητα θα είναι πάρα πολύ περιορισμένου όγκου και ύστερα από λίγες δεκαετίες θα είναι ανακυκλώσιμα. Η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται στην πρωτοπορία στη διεθνή προσπάθεια για την παραγωγή ενέργειας από σύντηξη. Για αυτό τον σκοπό το μεγάλης κλίμακας διεθνές επιστημονικό πείραμα, με την ονομασία IΤΕR, κατασκευάζεται στο Κανταράς, στη Νότια Γαλλία. Με το ITER, στο οποίο εκτός από την Ε.Ε. συμμετέχουν η Ρωσία, η Κίνα, η Ιαπωνία, η Ινδία, η Νότια Κορέα και οι Η.Π.Α. θα προσδιοριστούν οι παράμετροι, οι συνθήκες και τα υλικά ώστε στο επόμενο στάδιο να παραχθεί εμπορικά αξιοποιήσιμη ενέργεια μέσω σύντηξης. Στο χρονοδιάγραμμα για την υλοποίηση της παραγωγής ενέργειας από σύντηξη αυτά τα υλικά πρέπει να είναι έτοιμα σε 20 περίπου χρόνια. Το χρονικό αυτό όριο για την παραγωγή υλικών που σήμερα δεν υπάρχουν, είναι πάρα πολύ μικρό και για αυτό οι σύνεδροι τόνισαν ότι χρειάζεται η έρευνα υλικών για τη σύντηξη να αποτελέσει κεντρικό άξονα της ερευνητικής πολιτικής της Ε.Ε. και των χωρών μελών μέσω του ενιαίου χώρου Ευρωπαϊκής έρευνας.

Μεγάλο βήμα για την πυρηνική σύντηξη που έρχεται πλέον πιο κοντά στην υλοποίησή της
https://lasers.llnl.gov/
http://www.iter.org/default.aspx

Αναγνώστες